Psikoteknik Belgesini Kimler Alır?

Psikoteknik belgesini kimler alır? Bir bireyin işte çalışırken o işe olan yeterliliğinin ölçülebilmesi amacı ile yapılan, bedensel ve zihinsel özelliklere bakılan teste psikoteknik değerlendirme testi denir. Bir diğer anlamda ise psikoteknik, kişilerin belirli merkezlerde özellikle de Sağlık Bakanlığı’ndan yetkili bulunan psikoteknik değerlendirme merkezlerinde bir psikolog eşliğinde minimum 60 dakika süreyle Sağlık Bakanlığı’nın onayladığı bilgisayar destekli bir test cihaz ile yapılan bir dizi testtir.

Psikoteknik belgesini kimler alır? Sorusunun cevabı ise bu testi geçen kişilerdir. Bu testten sonraki aşamada yine Sağlık Bakanlığı’na bağlı kurum veya kuruluşlarda görev yapan psikiyatri uzmanının görüşü ve onayı ile İl Sağlık müdürlüklerinden alınacak raporla belgelenerek psikoteknik belgesi almaya hak kazanırlar.

Alınan bu belge, çalışırken ve seyahat durumunda sürücülerin mutlaka yanında bulundurması gereken bir belgedir. Bu değerlendirme, sürücünün fiziksel ve zihinsel olarak sürücülük yapmaya, yolcu veya yük taşımaya hiçbir engel taşımadığının kanıtıdır.

Yetenek sınavı çoğunlukla bir adayın belirlenen görevleri yerine getirme ve bir dizi testten oluşan ayrıca farklı duruma nasıl tepki vermesi gerektiği gibi yeteneklerini ölçmek için kullanılan standart testlerden birisidir. Mantığını kullanarak düşünme yeteneklerini değerlendirmek için hazırlanmış olan bu testler farklı ve birçok sorudan  oluşmaktadır.

Psikoteknik Kimlere Zorunlu? 

Psikoteknik, ticari araç sürücülerinin alması gereken sürücünün trafiğe çıktığı andan itibaren hafıza, hız kontrolü ve saldırganlık gibi durumlarda davranış ve tepkilerini ölçmek için uygulanması gereken bir değerlendirme sistemidir. Psikolojik ve bedensel fonksiyonel özelliklerin bu yöntem sayesinde belirlenen kullanıcıların yolcu ve yük taşımacılığında alması gereken en önemli ve zorunlu belgedir.

Sağlık bakanlığının onayladığı belli kurum ve kuruluşlardan alınması gereken psikoteknik belgeleri, yaklaşık 1 saat süren ve bir dizi testten oluşan simülatör yardımı ile kişiye yapay trafik oluşturulan ve o trafikte belirli testler aracılığıyla kişinin davranış ve tutumlarını uzman psikologlar ile denetlemesidir.

Psikoteknik kimlere zorunlu sorusunun cevabı ise, yük ve yolcu taşımacılığı yapan herkesin alması zorunlu belgedir. Bu belgeyi aşağıda belirtilen kişilerin alması gerekmektedir;

• Uzun yol şoförleri,
• İlgili mevzuatın öngördüğü mesleki yeterlilik belgesine sahip olanlar,
• Büyük otobüs kullananların 26 yaşından büyük olması durumunda,
• 63 yaşından gün almamış olan şoförlerden istenir,
• Sürücülerin bedenen ve zihnen bir sorunu olmadığı gösteren bu belgenin 5 yılda bir yenilenmesinde,
• Tehlikeli madde taşıyan araç sürücülerinden, eğer tehlikeli maddelere karşı herhangi bir alerjiniz, rahatsızlığınız varsa bu belge size verilmez.

Bu maddeler psikoteknik kimlere zorunlu sorusunun cevabıdır.

*Araç kullanıcılarının uyuşturucu, silah, insan ve gümrük kaçakçılığından dolayı ceza almamış olmaları gerekmektedir. Eğer böyle bir cezanız varsa, mesleği kötüye kullanacağınız varsayılarak size belge verilmez. Dolayısıyla sürücülük yapamazsınız.

Psikolojik ve bedensel açıdan rahatsız olan ve ticari araçları kullanan kişiler eğer psikoteknik testi ile ayrılmaz ise diğer sürücüler ve trafik olumsuz etkilenebilir, ölümlü yaralanmalar, maddi hasarlı kazalar meydana gelebilir.Trafik akışında herhangi bir ölümlü veya hasarlı yol açmamak için yukarıdaki şartları sağlayan şoförlerin bu belgeyi almaları gerekmektedir.

Psikoteknik Belgesi Neden Alınmalıdır? 

Psikoteknik belgesi İl Sağlık müdürlükleri tarafından yetki verilen kurum ve kuruluşlardan alınır. Sürücülerin güvenli araç kullanmalarını sağlayacak zihinsel ve bedensel bütün becerilerinin tam olması veya eksikliğinde verilen eğitimle birlikte tamamlanması için verilen bir belge türüdür. Yolcu ve yük taşımacılığında mutlaka alınması gereken alınmadığı takdirde psikoteknik belgesi cezaları işlemine tabi tutulan sürücülerin, 1 saat kadar kısa süren ve bir dizi testten oluşan bu raporu almaları zorunludur.

Psikoteknik Belgesi Yaş Sınırı 

Psikoteknik belgesi yaş sınırı tüm başvuranlar için geçerlidir. Söz konusu belge ticari taşımacılık için alınıyor ise o zaman yaş sınırı 18-63 şeklindedir. Eğer yolcu taşıma adına bu belge isteniyorsa o zaman 26-63 yaş sınırı bir gereklilik olarak kabul edilir. Hem alt hem de üst sınır içinde kalan bireyler alacakları belge ile kendilerine istihdam avantajı sağlayan bir girişimde bulunabilirler. Sağlık Bakanlığı’na bağlı olan hastanelerde yapılan psikiyatri muayenesi ile sonuca ulaşılır. 

Psikoteknik Belgesi için belli kabiliyet ve melekelere sahip olma konusunda bir takım testler yapılarak sonuca gidilir. Fiziksel olarak yeterliliğin yanı sıra, fiziksel olarak da katılımcıların yeterli olup olmadığı gözlemlenir. Test ve eğitim aşamaları sayesinde sürücülerin trafikte daha sorunsuz şekilde araç kullanması mümkün olur. Yolcu taşıyan sürücüler yolcuların güvenli şekilde ulaşımını sağlar. Ticari taşıma yapan sürücüler ise trafikte sorunsuz ve sağlıklı ulaşıma katkı sağlar. Psikoteknik belgesi yaş sınırı doğru olarak takip edilmeli ve başvurular ona göre yapılmalıdır. Aksi durumlarda yapılan başvuruların herhangi bir karşılığı olmayacaktır. 

Hangi araç veya grup için başvuru yapılırsa yapılsın üst sınırın 63 olduğu görülmektedir. Yaşlılık oranı arttıkça reflekslerde yavaşlama söz konusu olur. Yaşla beraber gelen tecrübe önemli olsa da 63 yaşından sonra bu sınırın tersine doğru bir sonuç verdiği düşünülmüştür. Belirtilen yaş aralıkları içinde yer alan katılımcılar teste tabi tutulur ve yükümlülükleri yerine getirenler belge almaya hak kazanır.